H AΠOΛOΓIA ENOΣ MAΘHMATIKOY
Συγγραφέας : XAPNTY ΓK. X. - HARDY G.H.
Μεταφραστής : ΛAMΠPOY MIXAΛHΣ
Εκδόσεις : ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ
ISBN/Barcode : 960-7309-19-7 Γενική Κατηγορία : ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ Ειδική Κατηγορία : ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Έτος Έκδοσης : 2004
Ένας εκκεντρικός κορυφαίος μαθηματικός, κλεισμένος διά βίου στον περίγυρο του Cambridge, αισθάνεται την ανάγκη να "απολογηθεί". Ένας φυσικός, φίλος του πρώτου, προσπαθεί να φωτίσει την ιδιόρρυθμη προσωπικότητα του "απολογούμενου". Xωρίς ίχνος σεμνοτυφίας -στα 1940, με τη δύση της καριέρας του- ο καθηγητής G.H. Hardy υπερασπίζεται με πάθος αλλά χωρίς φανατισμό, τη μαθηματική δημιουργία. Ένα βιβλίο -εκκεντρικό συχνά στις απόψεις του, με διάθεση κάποτε μελαγχολική και κάποτε δηκτική- που μυεί μυημένους και αμύητους, φίλους και μη της επιστήμης, στον παράξενο κόσμο των καθαρών μαθηματικών και στις αξίες και αντιλήψεις μιας εποχής που φαίνεται ότι σβήνει. H ελληνική μετάφραση συνοδεύεται από εκτενή σχόλια που εισάγουν τον Έλληνα αναγνώστη στον τρόπο ζωής και τις συνήθειες του κοινωνικού και επιστημονικού περίγυρου της Aγγλίας του μεσοπολέμου.
1 σχόλιο:
H AΠOΛOΓIA ENOΣ MAΘHMATIKOY
Ενδιαφέρον βιβλίο, αλλά όχι όσο περίμενα ακούγοντας περιγραφές και σχόλια για αυτό. Βέβαια σ’ αυτό παίζει καθοριστικό ίσως ρόλο και το γεγονός ότι έχοντας συζητήσει τον Ινδό Μαθηματικό που αναφέρεται και στο Χάρντυ, μοιραία τα περισσότερα αυτά που μας προσφέρει η Απολογία είναι ήδη γνωστά.
Εντυπωσιακό είναι το επίσης το γεγονός πως το μισό βιβλίο είναι ο πρόλογος! Δεν το έχω συναντήσει ποτέ ξανά.
Έτσι για παράδειγμα ότι αναφέρεται στην σελίδα 26, επαναλαμβάνεται και στην 54. Θέλοντας να αποδείξει ότι οι μαθηματικοί είναι σε θέση να δημιουργήσουν και να παρουσιάσουν πρωτοτυπία μόνο σε μικρή ηλικία, αναφέρει ότι ο Galois πέθανε στα 21 του, ο Abel στα 27 του, ο Ramanujan στα 33 του, ο Riemann στα 40 του, και μόνο ο Gauss δημοσίευσε πρωτότυπες εργασίες μετά τα 50 του. Βέβαια παραλείπει να τονίσει ότι ο Galois δολοφονήθηκε σε στημένη μονομαχία, οι Abel και Ramanujan πέθαναν άρρωστοι κλπ. Το ότι πέθαναν νωρίς δεν αποδεικνύει ότι αν ζούσαν μέχρι τα βαθιά γεράματα δε θα δημιουργούσαν μέχρι τότε. Με δεδομένη τη συνάφεια φιλοσοφίας και μαθηματικών, μπορούμε να αντιτείνουμε το παράδειγμα του Kant που ήταν δημιουργικός και πολυγραφότατος μέχρι το τέλος, έχοντας μάλιστα την πιο παραγωγική χρονιά του όταν διένυε το 65ο έτος της ηλικίας του!! Μάλιστα αξίζει να αναφέρουμε εδώ πως ο Kant θεώρησε ότι η ευκλείδεια γεωμετρία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη λειτουργία του εγκεφάλου μας, ότι αποτελεί την ουσία του τρόπου με τον οποίο καθένας μας αντιλαμβάνεται και καθιστά αντιληπτό τον εξωτερικό κόσμο. Επίσης αξίζει να αναφερθεί πως ο Gauss άρχισε να μαθαίνει ρωσικά στα 62 του για να μελετήσει την εργασία του Lobachevsky !!
Στον πρόλογο, κυρίως μαθαίνουμε χαρακτηριστικά του Χάρντυ, όπως ότι ήταν κλασσικός αντιναρκισσιστής τόσο ώστε απεχθανόταν να τον φωτογραφίζουν με αποτέλεσμα να υπάρχουν μόνο 5 φωτογραφίες του, Ακόμη το πόσο, σε σημείο υπερβολής , θεωρούσε τον εαυτό του εχθρό του θεού.
Προσωπικά έχω έντονες αντιρρήσεις στην άποψη που εκφέρει για τη φιλοδοξία στη σελίδα 58. Αντίθετα αποδέχομαι τη ρήση του Χωμενίδη πως «Ένας άνθρωπος χωρίς φιλοδοξίες είναι ένας Άνθρωπος ελεύθερος» («Υπερσυντέλικος» Χρήστος Χωμενίδης, Εκδ. Εστία). Προσωπικά έχω αντιρρήσεις και στα όσα με απόλυτο τρόπο ισχυρίζεται και στην επόμενη σελίδα 59, πως τα μόνα κίνητρα για την έρευνα είναι α) η περιέργεια του πνεύματος ή επιθυμία για γνώση της αλήθειας, β) η επαγγελματική περηφάνια, γ) η επιθυμία για υπόληψη και κάποια θέση. Τονίζοντας ότι επ’ ουδενί για κάποιους δεν μπορεί να είναι η επιθυμία να ωφελήσουν την ανθρωπότητα. Σαφώς, δε θεωρώ ότι, όσο υπάρχει ανθρώπινος πολιτισμός υπάρχει περίπτωση να ξεχαστεί ο Αισχύλος, όπως αναφέρει ο Χάρντυ.
Στη σελίδα 89 θέτει ένα γνωστό αναπάντητο ερώτημα : «Η φύση της μαθηματικής πραγματικότητας είναι «διανοητική» και υπό κάποια έννοια την κατασκευάζουμε ή είναι έξω και εντελώς ανεξάρτητα από εμάς – τα νοήμονα όντα. Ή είναι συνάρτηση της κατασκευής του μυαλού μας, θα προσέθετα εγώ.
Τέλος, συμφωνώ πως πραγματικά είναι αλήθεια ότι όποιος υπερασπίζεται το όποιο αντικείμενο του θα βρει τελικά ότι υπερασπίζεται τον εαυτό του. Λογικό αφού άλλωστε εκούσια ή ακούσια το αντικείμενο του είναι κομμάτι του εαυτού του καθενός μας (σελ 102).
Δημοσίευση σχολίου